Testy płatkowe (alergiczne testy skórne) - dla kogo, jak się przygotować?

Testy płatkowe, znane również jako „testy naskórkowe” lub „patch testy”, służą do wykrywania alergii kontaktowej (alergii opóźnionej) na hapteny – antygeny niepełnowartościowe, takie jak leki, związki chemiczne czy składniki tkanek organizmu. Dzięki nim można szybko i precyzyjnie zdiagnozować alergiczne kontaktowe zapalenie skóry, w tym alergiczny wyprysk kontaktowy. Testy płatkowe są bezpieczne i skuteczne, a ich wykonanie możliwe jest zarówno u dorosłych, jak i dzieci powyżej 6. roku życia.

W naszych placówkach oferujemy profesjonalną opiekę medyczną, precyzyjną diagnostykę oraz indywidualnie dopasowane metody leczenia, co pozwala nam skutecznie rozwiązywać problemy związane z alergiami skórnymi.

Testy skórne a testy płatkowe naskórkowe to dwa różne rodzaje badań alergologicznych, które różnią się zarówno sposobem wykonania, jak i zakresem diagnostycznym. Testy skórne polegają na delikatnym nakłuciu skóry i podaniu niewielkiej ilości substancji uczulającej pod jej powierzchnię. Wykonuje się je najczęściej w diagnostyce alergii wziewnych (np. na pyłki, roztocza, sierść zwierząt) oraz alergii pokarmowych, gdy podejrzewamy uczulenie na określone produkty spożywcze. 

Z kolei testy płatkowe naskórkowe, znane również jako patch testy, przebiegają całkowicie bezinwazyjnie - lekarz lub pielęgniarka naklejają na plecy pacjenta plastry zawierające różne alergeny kontaktowe. Testy te nie wymagają nakłuć, pobierania krwi ani znieczulenia, a ich celem jest wykrycie alergii kontaktowych np. na metale, kosmetyki, detergenty czy środki chemiczne. Testy płatkowe pozwalają ustalić, które substancje powodują reakcję skóry przy bezpośrednim kontakcie z alergenem, co jest niezbędne w diagnostyce wyprysków alergicznych.

Nasi pacjenci, pytając o testy alergiczne naskórkowe, często używają określenia testy płytkowe. To błąd - w rzeczywistości chodzi o testy płatkowe naskórkowe stosowane w diagnostyce alergii kontaktowych. 

Nie istnieje coś takiego jak testy płytkowe alergiczne, choć ta nazwa bywa powszechnie używana. Wynika to zapewne z podobieństwa słów, jednak w medycynie test płytkowy nie ma żadnego znaczenia diagnostycznego. Gdyby istniał, trudno sobie nawet wyobrazić, jak miałby wyglądać!

Dlatego warto zapamiętać poprawną nazwę: testy płatkowe, czyli metoda pozwalająca ocenić reakcję skóry na kontakt z alergenami. To właśnie one pomagają lekarzowi dermatologowi lub alergologowi ustalić, które substancje wywołują uczulenie i dobrać odpowiednie leczenie.

Testy płatkowe: zestaw Stomatologiczny – to wygodny sposób na wykrycie alergii na materiały używane w stomatologii, takie jak wypełnienia amalgamatowe, protezy czy środki znieczulające. Dzięki temu testowi można szybko sprawdzić, które substancje powodują reakcje alergiczne, co pomaga uniknąć ewentualnych problemów podczas leczenia zachowawczego. 

Testy płatkowe: seria Metale - pomaga rozpoznać alergię na popularne metale, które często wywołują kontaktowe zapalenie skóry np. nikiel, chrom czy pallad. Test jest szczególnie przydatny dla osób, które mają częsty kontakt z metalowymi przedmiotami, biżuterią czy narzędziami. 

Testy płatkowe: seria Polski Standard - zawiera aż 30 najczęstszych alergenów obecnych w codziennych produktach takich jak kosmetyki, perfumy, środki czystości, ubrania czy farby. Test pozwala łatwo wykryć, co może powodować alergię skórną u pacjenta.

Testy płatkowe: True Test - obejmuje 36 popularnych alergenów, które znajdują się w kosmetykach, maściach, szamponach, a także w antybiotykach i materiałach budowlanych. TT szybko identyfikuje, które substancje powodują alergię i jak ich unikać na co dzień.

Wybór odpowiedniego testu płatkowego naskórkowego może być trudny, zwłaszcza jeśli nie mamy pewności, co dokładnie powoduje nasze objawy alergiczne. Dlatego pierwszym krokiem zawsze powinna być konsultacja z alergologiem lub dermatologiem, który na podstawie wywiadu i charakteru zmian skórnych dobierze właściwy zestaw testów:

Różnice między testami wynikają głównie z zakresu badanych substancji i możliwych źródeł uczulenia. Samodzielny wybór testu może być przypadkowy i prowadzić do niepełnej diagnozy, dlatego warto zaufać specjaliście. Tylko odpowiednio dobrany test płatkowy pozwala precyzyjnie określić przyczynę alergii i skutecznie uniknąć kontaktu z uczulającą substancją.

Testy płatkowe (testy naskórkowe) są przeprowadzane przez dermatologa lub alergologa, aby potwierdzić lub wykluczyć alergię kontaktową na alergeny obecne w środowisku. Najczęściej występujące alergeny środowiskowe to:

Testy płatkowe wykonuje się w gabinecie lekarskim lub zabiegowym - najczęściej podczas konsultacji dermatologicznej lub alergologicznej. Na oczyszczoną skórę pleców pacjenta lekarz lub pielęgniarka nakleja specjalny plaster z niewielkimi komorami, w których znajdują się substancje testowe (hapteny). Plaster pozostaje na skórze przez 48 godzin, co pozwala na rozwinięcie reakcji alergicznej w miejscu kontaktu. Po tym czasie następuje pierwszy odczyt wyników – lekarz lub pielęgniarka zdejmuje plastry i ocenia, czy pojawiła się reakcja skórna. Drugi odczyt wykonuje się po upływie kolejnych godzin, w zależności od rodzaju testu.

Przykładowo, True Test jest odczytywany w systemie 48/72, czyli pierwszy odczyt następuje po 48 godzinach od nałożenia plastrów, a drugi po kolejnych 24 godzinach (chyba że lekarz zaleci inaczej). Natomiast test stomatologiczny zazwyczaj odczytuje się w systemie 48/96, gdzie drugi odczyt następuje po 96 godzinach od aplikacji. W rzadkich przypadkach lekarz może zalecić także dodatkowy odczyt po 7 dniach, aby ocenić reakcje późne.

Cały proces jest bezbolesny, nieinwazyjny i pozwala na precyzyjne wykrycie substancji wywołujących alergię kontaktową.

Testy płatkowe są zalecane w przypadku pojawienia się uporczywego świądu, który może być objawem alergicznego wyprysku kontaktowego. W niektórych przypadkach świąd ten prowadzi do rozległej wysypki skórnej. Testy alergiczne powinny być rutynowo przeprowadzane u pacjentów, u których na podstawie wywiadu nie można jednoznacznie zdiagnozować przewlekłej choroby skóry. Są wskazane także dla osób z predyspozycjami genetycznymi do alergii. Mogą być wykonywane u dorosłych i dzieci powyżej 6 roku życia.

Pozostałe wskazania do testów płatkowych – naskórkowych:

Testy naskórkowe True Test wykonasz w każdej z naszych placówek. Pozostałe testy wykonywane są w placówce FEBUMED Praga Południe i niebawem FEBUMED Natolin.