Trądzik pospolity (młodzieńczy) - przyczyny, objawy i leczenie | FEBUMED

Trądzik zwyczajny to popularna choroba skóry, która dotyka głównie osoby młode. Pierwsze zmiany mogą pojawić się już w okresie nastoletnim i towarzyszyć przez cały okres dojrzewania. Charakterystyczne krostki przypominające ropowicze grudki mogą pokrywać skórę twarzy, a także skórę gładką ciała - plecy, klatkę piersiową czy pośladki.

Chociaż trądzik pospolity jest chorobą przewlekłą i nawrotową, dzięki szybkiemu wdrożeniu indywidualne dobranego leczenia i stosowaniu reżimu pielęgnacyjnego można skutecznie zminimalizować jej skutki i trzymać chorobę w ryzach.

Trądzik pospolity (młodzieńczy) - co to jest?

Trądzik pospolity, zwany również trądzikiem zwyczajnym, to jedno z najczęściej występujących schorzeń wieku młodzieńczego. Badania pokazują, że dotyczy on zarówno kobiet, jak i mężczyzn między 12 a 30 rokiem życia. W większości przypadków ustępuje on po okresie dojrzewania, a jedynie u niektórych może się on utrzymywać w okresie dorosłości.

Zmiany trądzikowe zlokalizowane są najczęściej na skórze twarzy, plecach i klatce piersiowej, rzadziej na ramionach i pośladkach. Mają one charakter grudkowo-krostkowych wykwitów, często o charakterze ropowiczym. Samodzielnie ich rozdrapywanie, wyciskanie lub ścieranie może prowadzić do powstawania blizn zanikowych lub przerostowych a także do przebarwień.

Warto pamiętać, że trądzik pospolity okresu młodzieńczego to choroba przewlekła, która charakteryzuje się nawrotami oraz gwałtownymi zaostrzeniami zmian. Dlatego ważne jest przestrzeganie odpowiednich zasad pielęgnacyjnych oraz stosowanie się do wytycznych opracowanych przez lekarza dermatologa. 

Przyczyny (etiopatogeneza) trądziku młodzieńczego

Przyczyny powstawania trądziku młodzieńczego nie są do końca poznane. Przyjmuje się, że jest on chorobą o uwarunkowaniach genetycznych co oznacza, że dziedziczymy predyspozycje do jej rozwoju - najczęściej po rodzicach i krewnych pierwszego stopnia. Według prowadzonych badań u co drugiego pacjenta z trądzikiem pospolitym choroba występowała rodzinnie.

Wpływ na pojawienie i zaostrzenie zmian może mieć również nieprawidłowa proliferacja gruczołów łojowych i nasilona produkcja łoju. Skóra osoby chorej jest mocno przetłuszczona, a w skutek nadmiernej produkcji sebum dochodzi do zatkania ujścia mieszków łojowo-włosowych. Ma to wpływ na rozwój wyprysków i zaskórników.

Do pozostałych czynników sprzyjających powstawaniu zmian trądzikowych zaliczamy:

• zaburzenia gospodarki hormonalnej,
• choroby współistniejące np. schorzenia gastroenterologiczne,
• stres i nieprawidłowa dieta,
• zanieczyszczenia środowiskowe,
• szkodliwe warunki pracy,
• stosowanie niektórych leków,
• nieprawidłowa pielęgnacja skóry.

Trądzik pospolity - objawy

Charakterystycznym objawem trądziku pospolitego są zmiany skórne, które najpierw powstają w postaci mikrozaskórników, a wraz z rozwojem choroby przekształcają się w zaskórniki, następnie w grudki i ostatecznie w krostki - najczęściej z płynem surowiczym.

Pojawieniu się wykwitów może towarzyszyć nasilony łojotok, który wpływa na zaostrzenie się zmian. Utrzymujący się stan zapalny prowadzi do rozwoju rumienia i świądu, a ten może prowokować do mechanicznego uszkodzenia naskórka poprzez zdrapywanie zmian lub ich wyciskanie.

Lekarze dermatolodzy podkreślają, że obraz kliniczny trądziku pospolitego jest różnorodny i wpływ na niego ma proces nasilenia i rozwoju objawów chorobowych. Wyróżniamy kilka jego rodzajów:

• zaskórnikowy,
• grudkowo-krostkowy,
• ropowiczy,
• bliznowcowy,
• z wydrapania.

Jak leczyć trądzik młodzieńczy?

Dobór odpowiedniej metody leczenia trądziku zależy przede wszystkim od stanu skóry oraz ogólnego stanu zdrowia pacjenta. Terapia powinna być indywidualnie dobrana przez lekarza dermatologa w oparciu o szczegółowo przeprowadzony wywiad medyczny.

Jednym z najpopularniejszych sposobów leczenia trądziku młodzieńczego jest stosowanie leków miejscowych, czyli nanoszonych bezpośrednio na zmiany skórne. Ich celem jest złagodzenie aktywnych wykwitów, zminimalizowanie rumienia i zaczerwienienia oraz zapobieganie powstawaniu blizn.

Dobre rezultaty terapeutyczne przynosi stosowanie preparatów, które w swoim składzie zawierają:

• kwas azelainowy,
• kwas salicylowy,
• nadtlenek benzoilu,
• tlenek cynku,
• ichtiol,
• rezorcynę.

W leczeniu trądziku młodzieńczego wykorzystywane są również retiniody (pochodne witaminy A) należące do pierwszej i trzeciej generacji. Ich zadaniem jest znormalizowanie procesu keratynizacji naskórka czyli przeciwdziałanie tworzeniu zrogowaciałych warstw skóry. Badania pokazują, że retinoidy działają keratolitycznie hamując powstawanie zaskórników i nowych wyprysków, czyli powstawanie nowych zmian. Zwiększają również penetrację innych leków przeciwtrądzikowych zwiększając skuteczność terapii.

Często leczenie miejscowe trądziku młodzieńczego wspomagane jest leczeniem doustnym. Dobrym przykładem jest stosowanie antybiotyków wykazujących działanie antybakteryjne i przeciwzapalne np. klindamycyna, która posiada szerokie spektrum działania w walce z drobnoustrojami. Wykorzystujemy ją najczęściej w złagodzeniu objawów łagodnej i umiarkowanej postaci trądziku.

W leczeniu ciężkiej postaci trądziku młodzieńczego (szczególnie tego z objawami guzkowymi) stosujemy syntetyczne pochodne witaminy A. Jednym z najpopularniejszych leków jest izotretynoina, którą włącza się standardowo do leczenia kiedy inne preparaty nie przynoszą oczekiwanych rezultatów. Ze względu na to, że izotretynoina jest lekiem bardzo obciążającym pracę wątroby - jej stosowanie powinno przebiegać pod okiem lekarza dermatologa i opierać się na regularnie wykonywanych badaniach czynników wątrobowych, w tym lipidogramu.

Ile zazwyczaj trwa trądzik młodzieńczy?

Pierwsze objawy trądziku młodzieńczego możemy zaobserwować już u dzieci w 12 roku życia i zazwyczaj ustępują po okresie dojrzewania. Szczyt rozwoju choroby przypada na okres nastoletni między 16 a 18 rokiem życia.

Trądzik młodzieńczy występuje zarówno u dziewczynek, jak i chłopców. Częściej rozwija się on u dzieci, u których w rodzinie zaobserwowano przypadki choroby - mówimy wtedy o dziedziczeniu predyspozycji do trądziku.

Chociaż trądzik młodzieńczy dotyczy głównie osób młodych, w niektórych przypadkach może on się utrzymywać po 30 roku życia. Nazywamy go wtedy trądzikiem dorosłych. Wpływ na jego rozwój ma szereg czynników - od zaburzenia gospodarki hormonalnej, przez stres i niewłaściwą dietę.

Jak wygląda trądzik młodzieńczy (pospolity) - zdjęcia

źródło: Wikimedia

Trądzik młodzieńczy - domowe sposoby

Domowymi sposobami walki z trądzikiem młodzieńczym jest stosowanie produktów pielęgnacyjnych, których celem jest zminimalizowanie zrogowaciałego naskórka oraz zahamowanie łojotoku.

Najczęściej wybieranymi produktami są dermokosmetyki na bazie kwasu salicylowego. Znajdziemy go w maściach, kremach, płynach a nawet szamponach. Wykazuje on silne działanie złuszczające i oczyszczające. Zwęża rozszerzone ujścia gruczołów łojowych przeciwdziałając rozwojowi łojotoku. Dobrze reguluje proces wydzielania sebum dzięki czemu skóra się tak mocno nie przetłuszcza. Stosowany regularnie może prowadzić do przesuszenia naskórka dlatego warto go stosować na zmianę z preparatami nawilżającymi.

Oprócz kwasu salicylowego dobre rezultaty pielęgnacyjne w leczeniu trądziku młodzieńczego można osiągnąć produktami z kwasem azelainowym. Jego działanie opiera się na niwelowaniu skórnych niedoskonałości, zmniejszeniu wykwitów i zahamowaniu ich rozwoju. Bardzo dobrze minimalizuje zaczerwienienia, wyrównuje koloryt i redukuje przebarwienia skórne. Nie jest kwasem mocno drażniącym dlatego może być stosowany nawet latem.

Pisząc o domowych sposobach leczenia trądziku młodzieńczego nie można zapomnieć o ichtiolu i maści cynkowej. Polecane są one zwłaszcza do stosowania punktowego na zmiany skórne o charakterze ropnym. Wykazują one działanie przeciwbakteryjne (bakteriostatyczne) i ściągające. Ułatwiają odchodzenie ropy z miejsc zmienionych chorobowo. Podobnie jednak jak kwas salicylowy mogą one miejscowo przesuszać skórę. Stosując je należy pamiętać o odpowiednim nawilżeniu naskórka.
 

Szukasz dobrego specjalisty w Warszawie, który specjalizuje się w leczeniu trądziku? Skorzystaj z wizyty konsultacyjnej u lekarzy dermatologów - klinicystów z Centrum Dermatologicznego FEBUMED w Warszawie.