Łupież pstry - objawy, leczenie i zdjęcia

Zauważyłeś na swojej skórze dziwne odbarwione, różowe plamy o bardzo nieregularnym kształcie? Mogą być one rozmieszczone na klatce piersiowej, plecach, a nawet skórze twarzy. Zmiany nie są zaczerwienione, nie pieką i nie swędzą - towarzyszy im za to intensywne złuszczanie. Nie ignoruj ich - mogą świadczyć o łupieżu pstrym

Łupież pstry to choroba skóry, która spędza sen z powiek wielu osobom. Charakterystyczne przebarwienia, szczególnie widoczne w okresie letnim, mogą znacząco wpływać na codzienne funkcjonowanie i samopoczucie pacjentów. 

Z tego artykułu dowiesz się, czym dokładnie jest łupież pstry, jakie są jego pierwsze objawy i przyczyny powstania. Wskażemy Tobie również miejsca na ciele, w których najczęściej występuje i omówimy jego różne metody leczenia - przekonasz się, czy domowe sposoby na walkę z łupieżem są rzeczywiście skuteczne. 

Jeśli po przeczytaniu tekstu stwierdzisz, że możesz mieć łupież pstry, zapraszamy do Centrum Dermatologicznego FEBUMED w Warszawie na konsultację dermatologiczną. Dobierzemy leczenie, które pozytywnie wpłynie na Twoje zdrowie i samopoczucie. Jesteśmy tutaj dla Ciebie.

Łupież pstry (łac. pityriasis versicolor) to jedna z najpopularniejszych chorób skóry diagnozowanych u osób dorosłych. Zaliczana jest do grupy powierzchownych grzybiczych zakażeń - za jej rozwój odpowiadają formy drożdżopodobne z gatunku Malassezia, dokładnie Malassezia furfur. Jej charakterystycznym objawem są plamy o różnym zabarwieniu, które mogą być jasne, ciemne lub różowe, a także zlewać się tworząc pstrokaty wzór na skórze.

Przebieg łupieżu pstrego ma zazwyczaj charakter przewlekły i wykazuje tendencję do nawrotów. Objawy mogą nasilać się w okresach wysokiej wilgotności i temperatury, gdy nadmierne pocenie sprzyja rozwojowi drożdżaków odpowiedzialnych za schorzenie.

Łupież pstry jest chorobą wysoce zakaźną - do zakażenia może dojść w różnych miejscach, najczęściej w wyniku kontaktu z rzeczami osoby chorej np. podczas korzystania ze wspólnego ręcznika czy grzebienia. Profilaktyka choroby łupieżu pstrego jest stosunkowo prosta - najlepszym środkiem zapobiegawczym jest przestrzeganie higieny osobistej. Warto również unikać noszenia obcisłej, syntetycznej odzieży, która nie pozwala skórze oddychać i sprzyja poceniu się, a także regularnie prać ręczniki i pościel w temperaturze minimum 60°C z dodatkiem środa dezynfekującego (dostępny do kupienia w drogeriach).

Łupież pstry należy do chorób podłożu grzybiczym. Jest często rozpoznawany u osób ze skłonnością do zwiększonego wydzielania łoju (łojotokiem). Nadmierna wilgotność skóry, spowodowana np. wysoką temperaturą lub wysiłkiem fizycznym, tworzy optymalne środowisko bytowania i rozwoju drożdżaków przyczyniających się do powstawania zmian na ciele.

Łupież pstry występuje głównie w okolicach karku, klatki piersiowej i pleców - rzadziej na twarzy czy w obrębie owłosionej skóry głowy. Tworzy na skórze charakterystyczne pstre plamy o żółtobrunatnej barwie mające tendencje do odbarwiania się pod wpływem działania promieni słonecznych. W zaawansowanym stadium choroby wykwity często się zlewają, przybierając mozaikowy wygląd. 

W odróżnieniu od innych schorzeń dermatologicznych, takich jak zapalenie mieszków włosowych, łupieżowi pstremu nie towarzyszy świąd czy uczucie pieczenia, jak w przypadku łuszczycy czy wyprysku alergicznego. Skraca to diagnostykę umożliwiając rozpoznanie łupieżu pstrego już na podstawie samego wyglądu skóry.

Gdy łupież jest bagatelizowany i zbyt późno zdiagnozowany, zmiany mogą się zaostrzać i rozrastać. Dochodzi wówczas do nasilonego zrogowacenia naskórka - wykwity pokrywają się srebrzystą, osypującą się łuską, dającą obraz tzw. zeskrobin ze świeci. Aby zapobiec powikłaniom, rekomendujemy konsultację u dermatologa już po zaobserwowaniu pierwszych objawów na skórze.

Łupież pstry to choroba nawrotowa dlatego oprócz leczenia objawowego wskazane jest leczenie przyczynowe, które minimalizuje ryzyko ponownego wystąpienia objawów. Skuteczne leczenie łupieżu wymaga systematyczności i cierpliwości - musi być także dobrane indywidualnie do każdego przypadku.

Leczenie łupieżu pstrego polega głównie na stosowaniu preparatów zewnętrznych, czyli nanoszonych bezpośrednio na zmiany skórne. Leki przeciwgrzybicze stosowane miejscowo to podstawa każdej terapii łupieżu pstrego. W zależności od miejsca lokalizacji zmian mogą być to szampony, balsamy, emolienty, maści, kremy czy wcierki.

Środkiem pierwszego wyboru bywa najczęściej ketokonazol, który należy do leków o działaniu przeciwgrzybiczym. Stosowany jest zarówno w postaci doustnej (w leczeniu grzybic układowych np. histoplazmozy), jak również powierzchownych zakażeń grzybiczych. Bywa stosowany zamiennie z enilkonazolem, dając bardzo dobre rezultaty terapeutyczne.

W walce z łupieżem pstrym skuteczne są również produkty oparte na białym ichtiolu, octopiroxie czy siarczku selenu - te ostatnie znajdziemy m.in. w szamponach przeciwłupieżowych przeznaczonych do mycia owłosionej skóry głowy. Systematycznie stosowane pomagają zredukować uciążliwe objawy łupieżu, a także przeciwdziałają rozwojowi choroby.

W przypadku rozległych zmian skórnych, lub gdy terapia miejscowa nie przynosi oczekiwanych efektów, dermatolog może zdecydować się na leczenie ogólnoustrojowe obejmujące doustne preparaty przeciwgrzybicze. Taka forma terapii jest szczególnie wskazana u pacjentów z nawracającym łupieżem pstrym lub u osób z obniżoną odpornością.

Lekarze podkreślają, że przyczyny łupieżu pstrego mogą być związane nie tylko z naturalnym występowaniem drożdżaków na skórze, ale również z osłabieniem organizmu. Wpływ na rozwój choroby mają m.in. zaburzenia układu odpornościowego, długotrwała antybiotykoterapia czy inne stany związane z obniżoną odpornością. 

Za rozwój łupieżu pstrego odpowiadają grzyby z gatunku Malassezia bytujące na powierzchni naszej skóry. Klinicyści nie potrafią jeszcze wyjaśnić dlaczego u niektórych pacjentów ten grzyb wywołuje tak silne objawy kliniczne w postaci wykwitów skórnych. Wyróżniają jednak kilka ważnych czynników, które mogą predysponować do rozwoju łupieżu:

Łupież pstry (pityriasis versicolor) to przewlekła i nawracająca choroba skóry, która objawia się powstawaniem na skórze wyraźnie odgraniczonych wykwitów w postaci odbarwień występujących w różnych partiach ciała. Ich rozmieszczenie nie jest przypadkowe - zmiany najczęściej powstają w miejscach o wzmożonej aktywności gruczołów łojowych. Na nadprodukcję sebum, która sprzyja namnażaniu się grzybów odpowiedzialnych za łupież pstry, istotny wpływ mają zaburzenia hormonalne.

Chcesz wiedzieć, które obszary ciała są szczególnie narażone? Poznaj najczęstsze lokalizacje łupieżu pstrego, aby w porę dostrzec niepokojące zmiany.

Łupież pstry na plecach: zmiany skórne pokrywają powierzchnię szyi, ramion - są widoczne przede wszystkim w górnej części pleców. Ten obszar jest szczególnie podatny na powstawanie wykwitów, które są związane z intensywnym poceniem się i dużą liczbą gruczołów łojowych w tej okolicy.

Łupież pstry na klatce piersiowej: odbarwienia występują najczęściej w rejonie obojczyków, łopatek i na wysokości żeber - rzadziej w linii brzusznej.

Łupież pstry na skórze głowy i twarzy: zmiany zlokalizowane są na czole, policzkach i na wysokości ust - a stosunkowo rzadko występują na owłosionej skórze głowy.

Kobiety w ciąży są bardziej podatne na różnego rodzaju infekcje skórne, w tym na łupież pstry. Bezpośredni wpływ na to mają dwa czynniki: naturalne osłabienie funkcjonowania układu odpornościowego oraz - typowe dla tego okresu - zaburzenia hormonalne. Wykwity skórne, choć nie stanowią zagrożenia dla zdrowia matki czy dziecka, mogą być uciążliwe i wpływać na codzienne funkcjonowanie oraz samopoczucie przyszłej mamy.

Leczenie łupieżu pstrego w czasie ciąży powinno odbywać się pod kontrolą lekarza dermatologa. Stosowanie leków przeciwgrzybiczych w okresie ciąży i karmienia piersią wymaga szczególnej ostrożności. Niektóre substancje mogą przenikać przez barierę łożyskową lub przedostawać się do pokarmu, dlatego o ich zastosowaniu zawsze powinien decydować dermatolog.

Domowe sposoby na leczenie łupieżu pstrego, choć dostępne bez recepty, nie zawsze przynoszą oczekiwane rezultaty. Prowadzone samodzielnie, bez uprzedniej konsultacji lekarskiej, mogą dawać  średnio zadowalające rezultaty. Dlatego tak ważne jest, aby przed rozpoczęciem jakiegokolwiek leczenia, skonsultować się z lekarzem dermatologiem, który postawi prawidłową diagnozę i dobierze terapię do naszych potrzeb.

Wśród preparatów dostępnych bez recepty na łupież pstry znajdziemy przede wszystkim produkty pielęgnacyjne i do higieny skóry oparte na różnych substancjach aktywnych. Do najpopularniejszych należą ketokonazol i terbinafina - składniki o udowodnionym działaniu przeciwgrzybiczym. Ketokonazol dostępny jest w postaci szamponów, kremów i żeli do mycia, z kolei terbinafina występuje głównie w kremach i żelach stosowanych miejscowo na zmiany skórne. Oba te składniki wykazują wysoką skuteczność w zwalczaniu grzybów drożdżopodobnych odpowiedzialnych za łupież pstry, a ich stosowanie powinno być zgodne z zaleceniami lekarza.

Innymi składnikami aktywnymi, mogącymi wspierać leczenie łupieżu pstrego, są octopirox i biały ichtiol. Preparaty te znajdziemy w większości aptek i drogeriach oferujących dermokosmetyki przeciwłupieżowe. Substancje te są cenione w kosmetyce i dermatologii ze względu na swoje właściwości antybakteryjne i przeciwzapalne. Pomagają nie tylko zredukować łuszczenie naskórka, ale również przywrócić równowagę jego mikroflory. Co ważne, stosowane systematycznie zapobiegają nawrotom łupieżu, a także wspomagają ustępowanie zmian grudkowo-krostkowych, które jemu towarzyszą.

Pamiętaj, leczenie łupieżu pstrego powinno zawsze odbywać się pod obserwacją doświadczonego dermatologa. Ścisłe przestrzeganie zaleceń specjalisty ma fundamentalne znaczenie dla skuteczności terapii i uniknięcia nawrotów choroby. Samoleczenie, choć kuszące ze względu na łatwą dostępność preparatów, może prowadzić do przedłużania się objawów i frustracji związanej z brakiem poprawy.

Jeżeli podejrzewasz u siebie łupież pstry, nie zwlekaj - skontaktuj się z nami, aby otrzymać szybką diagnozę i skuteczny plan leczenia.