Czy łuszczyca może się pojawić już u niemowlaka?

Zaczerwienienie skóry noworodka może być wyrazem licznych schorzeń – zarówno chorób zapalnych skóry, zakażeń, jak i wrodzonych defektów metabolicznych czy niedoboru odporności. Chociaż łuszczyca jest bardzo rzadka w okresie noworodkowym, już w latach 70' ubiegłego wieku literatura medyczna opisywała takie przypadki – nawet u dzieci, w których rodzinach dotąd problem nie występował. Czy zmiany skórne u dziecka zawsze powinny budzić nasz niepokój, i kiedy należy udać się do dermatologa? 

Czym jest łuszczyca wieku dziecięcego?

Łuszczyca to choroba zapalna skóry, która dotyka około 3,0% populacji, chociaż niektóre dane mówią aż o 8,5% w pewnych regionach świata. Około 1/3 przypadków łuszczycy, jak zauważają autorzy na łamach czasopisma Cutis, ujawnia się przed 18 r.ż.

Od lat 70' ilość przypadków łuszczycy u dzieci uległa podwojeniu, co zmusza specjalistów do stworzenia nowych schematów leczenia. Chociaż często objawy przypominają łuszczycę dorosłych, jak podaje Pediatric Drugs zmiany mogą mieć inne rozmieszczenie, wygląd, a towarzyszące objawy nieco odmienne. Dlatego łuszczyca u dzieci stanowi wyzwanie dla diagnosty, i wymaga różnicowania z innymi jednostkami chorobowymi.

Leczenie łuszczycy, szczególnie u tak małych dzieci jak noworodki nie należy do najprostszych zadań, gdyż wiele leków nie zostało zatwierdzonych do stosowania u małych pacjentów. Łuszczyca wieku dziecięcego (z ang. pediatric psoriasis), obejmuje trzy główne jednostki chorobowe – łuszczyca dziecięca (infantile psoriasis), łuszczyca z początkiem w wieku dziecięcym, oraz łuszczyca przebiegająca z łuszczycowym zapaleniem stawów.

Pierwszy z tych rodzajów może zaczynać się bardzo wcześnie, również u noworodka, i zwykle przybiera formę łuszczycy krostkowej. Zmiany nie mają dużego natężenia, i zwykle samoistnie ustępują. Chociaż wystąpienie łuszczycy u niemowlęcia to rzadkie zjawisko, jednak jego istnienie nie ulega wątpliwości. Nasz układ odpornościowy jest bardzo skomplikowany, i nie znamy dokładnego powodu ujawnienia się tej choroby.

Łuszczyca pieluszkowa typowa dla niemowląt?

U niemowląt typową manifestacją choroby jest łuszczyca pieluszkowa (z ang. napkin psoriasis), dotycząca okolicy anogenitalnej. Zmiany zaczynają się w okolicy pośladków, górnej połowy ud oraz okolicy genitalów, a następnie mogą szerzyć się na inne obszary skóry. Ta forma rozpoznawana jest do 2 roku życia. Łuszczące się obszary skóry mogą wystąpić m.in. po infekcji układu oddechowego.

Leczenie jest wielokierunkowe, i obejmuje stosowanie miejscowo emolientów, delikatnych leków steroidowych, oraz leków przeciwhistaminowych o działaniu zmniejszającym świąd. Niebagatelne znaczenie ma również utrzymanie odpowiedniej higieny, a także usunięcie drażniących czynników i częste zmiany pieluszek. U małych dzieci zwykle diagnozę stawia się na podstawie oceny zmian skórnych, wywiadzie i badaniach laboratoryjnych, a od wykonania biopsji skóry zwykle się odstępuje, ponieważ wymagałaby podania znieczulenia ogólnego, co wiązałoby się z dużym obciążeniem dla młodego organizmu.

Zmiany skórne u noworodka wymagają odróżnienia od innych chorób, w tym zwykłych infekcji, w których stosowane jest leczenie przyczynowe. Zalecamy, by w przypadku pojawienia się wysypki na skórze u niemowlęcia zasięgnąć porady specjalisty tak szybko jak to możliwe. Początkowo klarowny obraz choroby może zostać zmieniony wskutek ciągłych podrażnień i drapania, co utrudni postawienie szybkiej diagnozy. Centrum Dermatologii FebuMed (Warszawa) oferuje usługi specjalistów, którzy doskonale znają specyfikę chorób skóry wielu niemowlęcego, i pozwolą na wybranie indywidualnie dopasowanej terapii.