Opryszczka - przyczyny, objawy, leczenie i jak zapobiegać nawrotom?

Opryszczka to jedna z najczęstszych wirusowych infekcji skóry i błon śluzowych. Dotyka zarówno dorosłych, jak i dzieci. Ze względu swój na przewlekły i nawracający charakter może być źródłem dużego dyskomfortu estetycznego oraz zdrowotnego. W artykule wyjaśniamy, jak wygląda opryszczka, skąd się bierze, jak ją leczyć oraz co zrobić, by zmniejszyć częstotliwość nawrotów.

Opryszczka (łac. Herpes simplex) to choroba wywołana przez wirus HSV (Herpes Simplex Virus). Występuje w dwóch głównych formach:

Wirus opryszczki po pierwotnym zakażeniu pozostaje w organizmie w stanie uśpienia. Może się aktywować pod wpływem osłabionej odporności, stresu, zmęczenia, zmian hormonalnych lub ekspozycji na słońce. Ponadto wirusy z tej grupy odpowiadają m.in. za łupież Giberta.

Objawy opryszczki są dość charakterystyczne - pojawiają się w postaci:

Zmiany lokalizują się zwykle w określonych miejscach:

Typowy przebieg opryszczki wargowej można podzielić na etapy:

W przypadku blizn po opryszczce warto rozważyć usuwanie blizn laserem, które może przywrócić skórze gładkość i jednolity koloryt.

Opryszczka u dzieci może mieć cięższy przebieg niż u dorosłych, szczególnie jeśli dotyczy niemowląt. Wirus HSV może u małych dzieci prowadzić do poważnych powikłań, zwłaszcza przy osłabionym układzie odpornościowym.

Typowe objawy u dziecka to:

Jeśli Twoje dziecko ma podejrzenie opryszczki, warto jak najszybciej skonsultować się z dermatologiem dziecięcym.

Opryszczka w ciąży, zwłaszcza pierwotne zakażenie HSV-2, może być niebezpieczna - istnieje ryzyko zakażenia wewnątrzmacicznego lub w trakcie porodu. Zakażenie u płodu może prowadzić do ciężkich powikłań, takich jak uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego, zaburzenia rozwoju czy przedwczesny poród. W najcięższych przypadkach może nawet dojść do obumarcia wewnątrzmacicznego dziecka. Z tego powodu, kobiety w ciąży z aktywną opryszczką narządów płciowych powinny pozostać pod ścisłą opieką ginekologiczną i dermatologiczną.

Wirus HSV może przez długi czas pozostawać w uśpieniu w zwojach nerwowych. Do reaktywacji i pojawienia się opryszczki dochodzi najczęściej w wyniku:

Niektóre osoby zmagają się z nawracającą opryszczką kilka razy do roku. W takim przypadku należy wdrożyć działania profilaktyczne.

Leczenie opryszczki zależy od lokalizacji, nasilenia objawów i częstotliwości nawrotów. W przypadku pierwszej infekcji objawy mogą być bardziej nasilone i wymagać leczenia ogólnego. Standardowo stosuje się leki przeciwwirusowe w formie maści lub tabletek, które skracają czas trwania choroby i zmniejszają ryzyko przenoszenia wirusa.

W przypadku opryszczki wargowej lub genitalnej o łagodnym przebiegu leczenie miejscowe zazwyczaj wystarcza. U osób z częstymi nawrotami dermatolog może zalecić leczenie supresyjne, czyli długotrwałe przyjmowanie leków przeciwwirusowych w niskich dawkach. Dzięki temu można istotnie zmniejszyć częstotliwość epizodów opryszczki i ryzyko transmisji na innych.

W przypadku powikłań, takich jak wtórne infekcje bakteryjne lub powstawanie blizn, konieczne może być wdrożenie dodatkowego leczenia dermatologicznego. Specjalista może też zalecić działania wspierające regenerację skóry - jak np. laserowe usuwanie blizn po opryszczce.

Zapobieganie opryszczce polega przede wszystkim na unikaniu czynników wywołujących wirusa. Kluczowe znaczenie ma wzmacnianie odporności - poprzez zdrową dietę, unikanie przewlekłego stresu, odpowiednią ilość snu i aktywność fizyczną. Osoby ze skłonnością do opryszczki powinny chronić skórę przed działaniem promieni UV, szczególnie na ustach, stosując pomadki ochronne z filtrem SPF.

W niektórych przypadkach wskazane może być zastosowanie doustnych leków przeciwwirusowych na stałe lub w okresach wzmożonego ryzyka - np. przed ekspozycją na słońce, planowanymi zabiegami stomatologicznymi lub innymi sytuacjami obciążającymi układ odpornościowy.

Z wizytą u lekarza nie warto zwlekać, jeśli opryszczka pojawia się po raz pierwszy, występuje nietypowo (np. bez pęcherzyków, z rozległymi owrzodzeniami), nawraca często lub wywołuje silny ból, gorączkę i złe samopoczucie. Konsultacja dermatologiczna jest również wskazana w przypadku zmian zlokalizowanych w okolicach narządów płciowych lub u dzieci.

W placówkach FEBUMED leczeniem opryszczki zajmują się doświadczeni specjaliści z zakresu dermatologii oraz dermatologii dziecięcej. Oferujemy kompleksową opiekę diagnostyczno-leczniczą, uwzględniającą nie tylko objawy skórne, ale również profilaktykę i zapobieganie nawrotom infekcji.

Opryszczka to powszechna infekcja wirusowa, która - mimo łagodnego przebiegu u większości osób - może prowadzić do znacznego dyskomfortu, a nawet powikłań. Właściwe leczenie, szybka reakcja na objawy i profilaktyka nawrotów pozwalają kontrolować chorobę i zminimalizować jej wpływ na codzienne życie.

Jeśli zmagasz się z częstymi nawrotami lub masz wątpliwości co do charakteru zmian skórnych, skonsultuj się z dermatologiem. Specjaliści w FEBUMED pomogą Ci skutecznie zdiagnozować i leczyć opryszczkę oraz inne zakażenia wirusowe, również u najmłodszych pacjentów.